Koronka teneryfowa, zwana słoneczną ze względu na promieniście rozchodzące się osnowy, po dotarciu w XVII, XVIII wieku do Paragwaju zmieniła nazwę.
Nazwano ją NANDUTI, co w języku guarani, rdzennym języku Paragwajczyków oznacza pajęczynę.
Nanduti stało się symbolem Paragwaju. Powstały nowe wzory, motywy, elementy ozdobne. Nastąpił rozkwit kształtów i barw. Sieć rozrastając się przyjmowała coraz bardziej wymyślną formę, tworząc artystyczną, wielowątkową, a jednak spójną kompozycję.
Skąd pomysł, koncept, wizja na taką różnorodność dekoracji?
Koronkarka czerpie z tego co ją otacza, co napotyka na swej drodze, odtwarza towarzyszące jej obrazy, przenosi piękno otaczającego ją świata. Czerpie, obserwując przyrodę, także z przedmiotów codziennego użytku, wykonując codzienne czynności.
Wśród motywów znajdziemy kwiat jaśminu, kwiat kokosa, stokrotki, kukurydzy, gałązkę rozmarynu, motyla, kopyto krowy i jego odcisk w miękkiej ziemi, ogonek kozy, zakrzywiony dziób papugi. Każdy element, zwielokrotniony tworzy wzór.
Na nanduti znajdziemy nawet kształt pieca tatagua, w którym od pokoleń wypieka się słodkie ciasteczka z melasą. Kształt owych ciasteczek również znajdziemy na koronce.
Wzory są przekazywane we wsi z pokolenia na pokolenie.
Niektóre wzory nigdy nie zostaną razem zestawione w jednym okręgu, inne zaś są "nierozłączne".
Początkowo nanduti miały biały kolor. Dzisiaj nie ma zasady co do doboru kolorów, ale centralna część wyszywana jest w jednym kolorze.
Otwarte przestrzenie pomiędzy okręgami wypełnia się specjalnie zaprojektowanymi dla tego celu, wzorami.
W koronkach paragwajskich zazwyczaj całość robótki jest wykonywana w jednym elemencie.
Do wykonania nanduti potrzebna jest drewniana rama, ołówek, igła, nici, nożyczki.
Ołówek, nici i nożyczki to atrybuty, które definiują kolejne etapy pracy koronkarki.
Wzór koronki rysuje się na papierze, który podkłada się pod tkaninę rozciągniętą na formie przy pomocy sznurka. Wzór ołówkiem przerysowuje się na tkaninę.
Następnie przy pomocy igły i nici koronkarka buduje osnowę pierwszego elementu - krążka.
Wbijając igłę na przemian w środek i brzegi okręgu, zgodnie z ruchem wskazówek zegara otrzymujemy około 120-150 promieni. To jedyny fragment przymocowany do tkaniny.
Dla utrwalenia osnowy wykonuje się dwa rzędy ściegu do cerowania, wokół środka.
Dalsza praca zależy od rodzaju motywu. Motyw gwiazdy i motyw kwiatu wykonujemy podobnie. Płatki formujemy zaczynając od środka naszej robótki. W ten sam sposób formujemy rogi gwiazdy.
Bardziej skomplikowane są inne motywy. W celu ich osiągnięcia koronkarka dzieli okrąg na trzy (na oko) równe części.
Pierwszą z nich - najbliżej środka zakończy okręgami jednym, dwoma, max trzema wykonanymi w technice fileta w celu połączenia osnów.
Środek wypełni dowolnym zdobieniem.
Kolejna - druga część również zakończona zostanie okręgiem. Tam koronkarka wykona motywy zdobnicze według swojego pomysłu, posługując się tylko dwoma ściegami:
-ściegiem cerowanym lub tkanym, oraz
-ściegiem filetowym lub węzłem.
Następnie na krawędzi krążka wykona kolejny krąg lub dwa techniką fileta w celu nadania schludnego wyglądu i wykończenia.
Pozostałe krążki wykona w ten sam sposób.
Następnie ostrożnie usuwa się materiał przy pomocy nożyczek.
Ostatnim etapem jest dokładne umycie koronki wodą z mydłem, po czym rozkłada się ją na słońcu do wyschnięcia.
Praca przy tworzeniu nanduti jest czasochłonna i wymaga niezwykłej precyzji, ale wielowątkowe, mozaikowe, barwne wzory robią magiczne wrażenie.
Nieograniczona wyobraźnia koronkarki umożliwia przelanie na pracę jej własnej wizji świata, ubranej w bajeczne kolory.
Od 1970 r corocznie, w mieście ItauguA odbywa się Narodowy Festiwal Ñanduti promujący sztukę, rzemiosło, kuchnię i muzykę regionu. Zobaczymy tam zespoły taneczne, spróbujemy nowych potraw i przede wszystkim nacieszymy wzrok wyrobami nanduti oferowanymi przez rzemieślników.
Festiwal przyciąga tłumy turystów, oraz społeczność miejscową, która wraz z władzami gminy i instytucjami wspiera to wydarzenie kulturalne.
Festiwal Ñanduti, uważany jest za „Narodowe Dziedzictwo Rzemiosła i Folkloru” i podkreśla wyrób cennego ñanduti jako jednego z symboli narodowego rzemiosła.
Barwne nanduti zobaczycie tutaj:
https://pl.pinterest.com/pin/80220437092805666/